Werner Pieterse - maart 2022

Vrede

Wanneer het verval precies inzette, weet ik niet. Waarschijnlijk was het meer een gestaag slijten, zoals met wel meer dingen in de kerk (de antependia om maar iets te noemen).

In ieder geval ben ik, en velen met mij, oud genoeg om me de glorietijd van de Vredesweek te herinneren. Thuis, in de brugklas, onder docenten van de Christelijke Scholengemeenschap op cathechisatie; overal zag je in de derde week van september posters van Len Munnik en Opland. In de kerk ging het over de zwaarden en ploegscharen en over de wereld die wij wel veertig keer konden vernietigen. Vredesweek. Er was een aksiehuis in onze provinciestad, waar ik buttons kocht.

Zelden kreeg ik zoveel reacties op een preek als toen ik de grote IKV-demonstraties memoreerde in een preek. ‘Heerlijk wat een tijd!’ riepen de zeventig-plussers mij toe bij het handenschudden. Zelden hadden ze zo kerkelijk genoten als toen, 1983, 1985.

De Balkanoorlogen leenden zich moeilijker voor posters en buttons. In de Pinksterdienst las ik een lijst namen van Bosnische burgers die bij een gruwelijke granaataanval op een markt in Sarajevo waren gedood. Wel honderd. Slachtoffers van bloeddorstige Serviërs, dachten we; een geslaagde actie van het eigen Bosnisch leger om de NAVO tot ingrijpen te dwingen, bleek later.

‘Vrede’ werd in die dagen van een aksiekreet tot machteloos roepen. Het bracht geen massa’s meer op de been. Terecht misschien. De tijden waren veranderd, de lijn die we trokken was te scherp, gecompliceerde conflicten met al die echte doden pasten niet op een spandoek. Maar toch: heb ik de zwaarden en ploegscharen te veel aan de profeten gelaten? Oorlogen in verre landen te vaak alleen maar plichtmatig in het gebed ondergebracht? Heb ik me verscholen in de kleine kring ‘waar het toch echt om gaat’ (wat ook zo is - echt!)?

En nu deze oorlogsweek. We zijn op een zaterdagavond bij elkaar gekomen; hebben gebeden met elkaar, het evangelie geopend, zijn lang stil geweest, hebben een lied gezongen: Kyrië eleison, Heer ontferm u!

Wat staat ons nu meer te doen dan dat?